بررسی رابطه بین ویژگی های مالی و غیرمالی شرکت با کیفیت افشای اجباری و اختیاری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

مفهوم افشاء، مفهوم گسترده ای است که با توجه به مسئله عدم تقارن اطلاعاتی و پیچیدگی-های محیط اقتصادی از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. افشا برای کارایی عملکرد بازار سرمایه بسیار حیاتی می باشد. با توجه به مفاهیم و تعاریف افشا، محققان افشا را در دو سطح بیان می کنند: افشای اجباری و افشای اختیاری. افشای اجباری، متشکل از همه اطلاعاتی است که نیاز است بر طبق قوانین شرکت ها، قوانین بورس اوراق بهادار و استانداردهای حسابداری قابل اجرا افشا شوند. اهمیت افشای اجباری در اهداف گزارشگری مالی بنیادی است. افشای اختیاری، به عنوان اطلاعاتی، مالی و غیرمالی، تعریف می شود که افشای آن برای شرکت دارای مزیت بوده اما خارج از الزامات قانونی می باشد. عوامل محیطی، اقتصادی و ویژگی های مالی شرکت باعث می شود تا نتوان عدم تقارن اطلاعاتی و مسئله نمایندگی را به طور کامل از بین برد. در این پژوهش به بررسی رابطه بین ویژگی های مالی و غیرمالی شرکت با کیفیت افشای اجباری و اختیاری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. به همین منظور تعداد 153 شرکت که دارای رتبه بندی افشا در بورس اوراق بهادار تهران بودند در بین سال های 1386 الی1391 به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. متغیرهایی چون تمرکز مالکیت، ساختار هیئت مدیره، مالکیت اعضای هیئت مدیره، محافظه-کاری مدیریت، صداقت مدیریت، کارایی مدیریت، فرصت های رشد، رقابت در بازار محصول، نقدینگی، سن شرکت، اندازه شرکت، سودآوری، اهرم مالی و میزان دارایی ثابت به عنوان ویژگی-های مالی و غیرمالی انتخاب و رابطه آن ها با کیفیت افشای اجباری و اختیاری توسط نرم-افزار7eviews مورد بررسی قرار گرفته است. آزمون فرضیات تحقیق به وسیله رگرسیون چندگانه با استفاده از داده های تلفیقی صورت پذیرفت. نتایج تحقیق حاکی از این است که بین کارایی مدیریت، نقدینگی شرکت، سودآوری، اهرم مالی و میزان دارایی ثابت با کیفیت افشای اجباری رابطه مثبت و بین رقابت در بازار محصول و کیفیت افشای اجباری رابطه منفی وجود دارد. همچنین بین ساختار هیئت مدیره، نقدینگی شرکت، اندازه، سودآوری، اهرم مالی و میزان دارایی ثابت با کیفیت افشای اختیاری رابطه مثبت و بین مالکیت اعضای هیئت مدیره و کیفیت افشای اختیاری رابطه منفی وجود دارد. و در باقی موارد هیچ گونه رابطه ای مشاهده نگردید.